koło

koło I {{/stl_13}}{{stl_8}}rz. n I, Mc. kole; lm D. kół {{/stl_8}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'zbiór wszystkich punktów leżących w takiej samej odległości od jakiegoś punktu (środka koła) ': {{/stl_7}}{{stl_10}}Obwód, promień, pole koła. Średnica, odcinek koła. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'linia na płaszczyźnie o kształcie koła; obwód koła, krąg': {{/stl_7}}{{stl_10}}Koła na wodzie. Koło horyzontu, zieleni przy naszym domu. Zataczać koła. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'okrągły element pojazdu wykonujący ruch obrotowy, dzięki któremu pojazd się porusza': {{/stl_7}}{{stl_10}}Koła jezdne. Przednie, tylne koła pojazdu. Koło samochodu. Szprychy u kół. Naprawiać, wymieniać koło w samochodzie. Bryczka na dwóch kołach. Odpadło koło. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}4. {{/stl_12}}{{stl_7}}'część maszyny, urządzenia o kształcie okrągłym, często zębata, przenosząca ruch obrotowy za pośrednictwem pasów, łańcuchów itp. lub znajdujących się na obwodzie zębów': {{/stl_7}}{{stl_10}}Koło zamachowe, zębate, pasowe. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}5. {{/stl_12}}{{stl_7}}'coś płaskiego, okrągłego': {{/stl_7}}{{stl_10}}Koło zieleni. Materiał w koła. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}6. {{/stl_12}}{{stl_7}}'w średniowieczu: narzędzie tortur, także sama tortura, kaźń': {{/stl_7}}{{stl_10}}Łamać kołem. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}7. {{/stl_12}}{{stl_7}}'zabawa, której uczestnicy trzymając się za ręce, tworzą koło': {{/stl_7}}{{stl_10}}Bawimy się w koło. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}8. {{/stl_12}}{{stl_7}}'grupa osób związanych rodzinnie, zawodowo, środowiskowo; osoby mające wspólne zainteresowania, interesy; sfera, towarzystwo': {{/stl_7}}{{stl_10}}Koło rodzinne. Koło przyjaciół, rzeźbiarzy, adwokatów. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}\ {{stl_20}}

{{/stl_20}}koło II {{/stl_13}}{{stl_8}}przyim., łączy się z dopełniaczem {{/stl_8}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}1. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na położenie w niewielkiej odległości; w pobliżu, obok': {{/stl_7}}{{stl_10}}Stanął koło mnie. Przystanek koło szkoły. Przechodzić koło szpitala. Mieszkać koło Krakowa. Leci osa koło nosa. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}2. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na przybliżoną miarę czegoś; około, w przybliżeniu': {{/stl_7}}{{stl_10}}Wstał koło szóstej. Przyszło koło dwudziestu osób. Miał koło czterdziestu lat. Zarobek koło tysiąca złotych. Wieś koło tysiąca mieszkańców. Prędkość koło stu kilometrów na godzinę. {{/stl_10}}{{stl_20}}

{{/stl_20}}{{stl_12}}3. {{/stl_12}}{{stl_7}}'wskazuje na przedmiot czynności': {{/stl_7}}{{stl_10}}Krzątać się koło obiadu. Robić coś koło samochodu.{{/stl_10}}{{stl_18}}ZOB. {{/stl_18}}{{stl_10}}błędne koło; kwadratura koła; owinąć sobie {{/stl_10}}{{stl_8}}{kogoś} {{/stl_8}}{{stl_7}}koło [wokół] (małego) palca; piąte koło u wozu; w koło I; w koło II; w koło Macieju; zaczarowane [zaklęte] koło {{/stl_7}}